Ταμπέλες παντός είδος (μέρος 2ο)

Τι έλεγε ο Τύπος της εποχής; (παράθεση από τον Ιό):
ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΟΙ. Ξεφυλλίζοντας τις ομογενειακές εφημερίδες της εποχής, διαπιστώνει κανείς ότι τα ρατσιστικά στερεότυπα σε βάρος των ελλήνων μεταναστών αφθονούσαν στις στήλες του αμερικανικού τύπου, με θεματολογία που παρουσιάζει εκπληκτικές αναλογίες με όσα γράφονται κι ακούγονται σήμερα στην Ελλάδα για τους Αλβανούς συμπολίτες μας. Πρώτο και κύριο χαρακτηριστικό που αποδίδεται στους Ελληνες, έτσι γενικά, είναι η υψηλή εγκληματικότητα. Καθρέφτης της σχετικής αρθρογραφίας μπορεί να θεωρηθεί η τακτική στήλη “Ελληνες εν Αμερική” του “Ελληνικού Αστέρος” του Σικάγου, που περιείχε ως επί το πλείστον αναδημοσιεύσεις από τον τοπικό τύπο διάφορων περιοχών: σε σύνολο 149 ειδήσεων που δημοσιεύθηκαν στις 12 πρώτες εβδομάδες του 1909, οι 78 (ποσοστό 52,3%) αφορούσαν πραγματικά εγκληματικά περιστατικά με δράστες Ελληνες μετανάστες ενώ άλλες 16 (10,7 %) ασχολούνταν με παρεμφερείς κατηγορίες που -λανθασμένα ή `φουσκωμένα’- τους απευθύνθηκαν. Ακολουθεί επιλογή από χαρακτηριστικά δημοσιεύματα της εν λόγω στήλης.
ΤΣΑΝΤΑΚΗΔΕΣ. “Η εν Φιλαδελφεία της Πενσυλβανίας συνάδελφος `Ημερολόγιον’ γράφει ότι συνελήφθη ο Ελλην Βουζάνης, κατηγορούμενος ότι κατέριψε χαμαί μίαν Αμερικανίδα με τον σκοπόν να της αφαιρέσει τα διαμαντικά και τα πολύτιμα αυτής ενώτια” (15/1/1909).
ΒΙΑΣΤΕΣ ΑΝΗΛΙΚΩΝ. “Επίθεσις Ελληνος κατά μικράς αμερικανίδος. Εν Πουέβλω της πολιτείας Κολοράδου κατά την εκεί συνάδελφον `Chieftain’ συνελήφθη ο Ελλην Ιωάννης Σωτηρίου, διότι νύκτα τινά μεθυσμένος ών κατεδίωξε μικράν τίνα Αμερικανίδα. Εις τας φωνάς της παιδίσκης προσέτρεξαν κλητήρες, οίτινες συνέλαβον τον μεθυσμένον ομογενή, όν οδήγησαν εις το κρατητήριον, όπου την επομένην κατεδικάσθη εις πρόστιμον 100.000 δολλαρίων και τα έξοδα παρ’ όλας τας διαμαρτυρίας του ότι ουδέν κακόν διεννοείτο και ότι η μικρά Αμερικανίς ωμοίαζε τα μέγιστα προς την εν τη γενετείρα διαμένουσαν αδελφήν του” (5/2/1909).
ΔΟΥΛΕΜΠΟΡΟΙ ΑΝΗΛΙΚΩΝ. “Κατά την εν Μέμφιδι της πολιτείας Τεννεσή συνάδελφον `Scimiter’ συνελήφθησαν οι Ελληνες Ηλίας και Νικόλαος Καλαμούζος, κατηγορούμενοι επί παραβάσει του περί μεταναστεύσεως νόμου δια της εισαγωγής ενταύθα Ελληνοπαίδων ανηλίκων, ούς ετοποθέτουν ως υπαλλήλους εις στιλβωτήρια υποδημάτων, λεγόντες και διαβεβαιούντες ενόρκως προ των μεταναστευτικών αρχών ότι οι εισαγόμενοι Ελληνόπαιδες ήσαν συγγενείς των” (19/2/1909).
ΒΡΩΜΙΑΡΗΔΕΣ. “Την φρικώδη κατάστασιν των Ελλήνων αναγιγνώσκομεν εν τη Δέμβερ του Κολοράδου συναδέλφω `Νέα’. Κατά την συνάδελφον ταύτην, ήτις δημοσιεύει εν πλάτει την έκθεσιν του εκεί αστυϊάτρου, 800 Ελληνες ζώσιν υπό τους χειρίστους της υγιεινής και ανθρωπότητος κανόνας. Η αστυνομία εύρε περί τους 25 Ελληνας κοιμωμένους και διαιτωμένους εις έν στενότατον δωμάτιον. Αμέσως η αστυνομία εξεδίωξε τούτους εκείθεν και απελύμανε καταλλήλως το δωμάτιον τούτο, εξ ού ηπειλείτο η υγεία και του περιοίκου πληθυσμού. Ενεκα τούτου η συνάδελφος επιτίθεται δριμύτατα κατά των Ελλήνων, λέγει δ’ ότι εκ της ελεεινής τούτων υγιεινής καταστάσεως απειλείται η υγεία όλης της πόλεως” (5/3/1909).
ΑΠΕΡΓΟΣΠΑΣΤΕΣ. “Δεν είνε ούτε η πρώτη ούτε η τελευταία φορά, καθ’ ήν συμβαίνει ομογενείς να εργάζωνται ως ανταπεργοί. Τούτο είνε κάκιστον, διότι όχι μόνον μισητοί μεταξύ των άλλων ανθρώπων γενόμεθα, αλλά ενεργούμεν και καθ’ ημών αυτών, ενώ εκ του άλλου άι διάφοροι Αμερικανικαί εταιρείαι μας μεταχειρίζονται ως όργανα, η δε ζωή μας διατρέχει τον έσχατον των κινδύνων” (29/1/1909).
ΣΩΜΑΤΕΜΠΟΡΟΙ. “Ετερον κρούσμα σωματεμπορίας μας έρχεται από την πόλιν Κάνσας της πολιτείας Μιζούρι, κατά την εκεί συνάδελφον `Αστήρ’. Ενεκα τούτων οι επί της μεταναστεύσεως επόπται ήρξαντο σταυροφορίαν κατά των Ελλήνων, ενώ άι Αμερικανικαί εφημερίδες πλάσσουσι διαφόρους φανταστικάς ιστορίας, αίτινες γράφονται επί το τραγικώτερον προς εξερέθισιν των Αμερικανών κατά των Ελλήνων. Το βέβαιον είναι ότι τοιαύτα κρούσματα συμβαίνουσιν, αλλ’ είναι όντως πολύ άδικον να μέμφεται ολόκληρος ο Ελληνικός πληθυσμός δια την παρανομίαν δύο ή τριών Ελλήνων ιδιοκτητών στιλβωτηρίων” (1/1/1909).

Φεστιβάλ Τορόντο- Καναδάς
Θέλετε σουβλάκι και πίτες ωραία ψημένες από Καναδούς; Καλωσορίσατε στο Τορόντο του Καναδά. Εδώ κάθε χρόνο και προς τιμήν των Ελλήνων που εκδιώχθηκαν βάναυσα από την πόλη, με εμπρησμούς και απείρου… μίσους σκηνές, πραγματοποιείται κάτι σαν φεστιβάλ με παραδοσιακές Ελληνικές λιχουδιές, όχι τόσο για τον εξευγενισμό των Καναδών αλλά κυρίως ως αντιρατσιστική πρωτοβουλία συμφιλίωσης και ανθρωπισμού.
Τότε, γύρω απ’ το 1918 (λίγο νωρίτερα για την ακρίβεια) ο Εθνικός Διχασμός επηρέασε την εικόνα των Ελλήνων στο εξωτερικό (;!;). Η μη συμμετοχή της Ελλάδας στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο είχε εκληφθεί από τους Καναδούς, εν προκειμένω, ως υπεκφυγή. Την ώρα που Καναδοί στρατιώτες άφηναν τις οικογένειές τους για να πολεμήσουν στο πλευρό της Ανάντ.
Η επιστροφή των στρατιωτών βρήκε τους Έλληνες να έχουν κυριαρχήσει στο εμπόριο και να έχουν διεισδύσει στα οικονομικά του Τορόντο με καταστήματα, εστιατόρια κ.λπ.. Αυτό δεν άρεσε στους βετεράνους που με τα χούγια του πολέμου στο σώμα τους αναζητούσαν ελπίδα στη χώρα τους. Το ποτήρι έσταξε τον Αύγουστο του 1918 όταν βετεράνοι και απλοί πολίτες (γύρω στους 20.000) επιτέθηκαν σε ό,τι υπήρχε ελληνικό και δεν άφησαν εστιατόριο για εστιατόριο. Σχεδόν τέσσερεις μέρες οδομαχίες έλαβαν μέρος με τελικό αποτέλεσμα σωματικές βλάβες Ελλήνων (μεταξύ αυτών γυναίκες και παιδιά) και ανυπολόγιστες υλικές ζημιές.
Αυτά τα γεγονότα είναι, λοιπόν, η αφορμή που το Τορόντο κάθε χρόνο μυρίζει γύρο. Αυτόν τον βίαιο Αύγουστο (Violent August).
Συμπεράσματα:
Σε αυτήν τη μακροσκελή αναφορά προσπαθήσαμε να δώσουμε ένα περίγραμμα τόσο των συμπεριφορών των Ελλήνων μεταναστών όσο και των διακρίσεων τις οποίες υπέστησαν στις αρχές κυρίως του προηγούμενου αιώνα μας.
Ειλικρινή επιθυμία μας ήταν να αντιληφθούμε ότι την εγκληματικότητα δεν πρέπει να την εντοπίζουμε στα Έθνη αλλά στα άτομα. Σε κάθε χρονική στιγμή, όπως είδατε, την εγκληματικότητα την «παράγουν» άλλα κοινωνικά χαρακτηριστικά. Όπως εύστοχα αναφέρει η Έκθεση Wickersham (Τόμος 13, σελ. 69), η συγκέντρωση πολλών αντρών, νέων και χαμηλής καλλιέργειας σε γκετοποιημένες συνθήκες είναι κάποιοι από τους λόγους.
Το αντίδοτο στην αύξηση των πιθανοτήτων παραβατικότητας φέρνει η ισορροπία στη σύνθεση αντρών-γυναικών, η μόρφωση, η εκμάθηση της γλώσσας υποδοχής και άλλες ενέργειες που ωθούν σταδιακά σε αφομοίωση των «ξένων» στη νέα τους πατρίδα.
Η ισορροπία αυτή επέρχεται σταδιακά μετά την Μικρασιατική Καταστροφή όταν άρχισαν περισσότερες Ελληνίδες να περνούν τον Ατλαντικό. Χαρακτηριστική είναι η μείωση της εγκληματικότητας των παιδιών των μεταναστών. Ακόμη πιο μικρή (πάντα σε σχέση με εκείνη των ντόπιων) εκείνη των παιδιών των παιδιών των πρωτο-μετανταστών. Η αφομοίωση εξομαλύνει σχέσεις και συμπεριφορές. Σε σημείο μάλιστα που πολλοί από τους τωρινούς ομογενείς Έλληνες των ΗΠΑ να δυσανασχετούν με την αύξηση της μετανάστευσης στη χώρα του Θείου Σαμ…
Η διάκριση μεταξύ Βορρά-Νότου για τους κατοίκους της Ευρώπης δεν συναντιόταν μόνο στις ΗΠΑ, αλλά και σε άλλες Αγγλοσαξονικές χώρες. Η Αυστραλία, λόγου χάρη, έστειλε απεσταλμένο στην Ευρώπη για να ανακοινώσει τη μείωση των μεταναστών που θα δέχεται από Ελλάδα (και άλλες χώρες του Νότου) και την προτίμηση προς χώρες όπως η Γερμανία (και άλλες χώρες του Βορρά). Στις εφημερίδες της Εθνικής Βιβλιοθήκης θα βρείτε τα σχετικά δημοσιεύματα.
Η αντίληψη του κόσμου για τον «Έλληνα» άλλαξε όταν ειπώθηκε το ΟΧΙ από τον Ελληνικό Λαό ο οποίος χίμηξε στον άνισο αγώνα κατά της Ιταλικής και μετά της Γερμανικής πολεμικής μηχανής. Στον αγώνα της αξιοπρέπειας (και όχι του ρεαλισμού). Τότε και μόνον τότε το να αποκαλείσαι Έλληνας αποτέλεσε στοιχείο αυτοσεβασμού.
Απαραίτητη φαίνεται, επίσης, να είναι η ύπαρξη μεταναστευτικής πολιτικής (τί είπα τώρα;). Πολιτική που θα κινείται μακριά από τη “χρήση” των μεταναστών για λόγους εντυπωσιασμού και ψηφοθηρίας από πατριδοκάπηλους και Κάλαχαν. “Χρήση” που επιδεινώνει τη ροπή προς το έγκλημα μιας και ο μηδενισμός οδηγεί σε συμπλέγματα που κάποια φορά μπορεί να εκδηλωθούν παραβατικά. Αλλά μια Πολιτική σύμφωνη με τη Διακήρυξη των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και αποφασιστική (με την καλή την έννοια).
Το συμπέρασμα, λοιπόν, από αυτό το κείμενο είναι ότι το «άθλημα» της καλλιέργειας και τηςαξιοπρέπειας είναι αυτό που δίνει αυθυπαρξία στη γη τούτη και καμιά εθνοτική ταμπέλα. Δεν είσαι «ψηλός» επειδή είσαι Έλληνας ή Λιθουανός, αλλά επειδή στέκεσαι στη γη ως προσωπικότητα.Δύσκολο αλλά αληθές. 

Ταμπέλες παντός είδους (μέρος 1ο)

Διάχυτη στη συντηρητική κοινωνία των ΗΠΑ ήταν η άποψη ότι οι Έλληνες είναι ανάξιοι των προγόνων τους. Φτωχοί συγγενείς της δοξασμένης κληρονομιάς. Ανατολίτες, όχι ευρωπαίοι, άξεστοι και αδύναμοι να σηκώσουν το βάρος του κλέους του αρχαίου πολιτισμού.
Αν πάρουμε, όμως, τα πράγματα απ’ την αρχή θα δούμε ότι οι άνθρωποι που πήραν τον δρόμο της ξενιτιάς άφηναν πίσω μια πατρίδα που η γη της είχε «ζήσει» την εξευτελιστική ήττα από τους Τούρκους (1897), τον Εθνικό Διχασμό, τους δύο Βαλκανικούς Πολέμους, τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, την αποτυχία της εκστρατείας κατάληψης της Άγκυρας (με συνέπεια τη Μικρασσιατική Καταστροφή) και δύο Χρεοκοπίες (1893 & 1932)…
Την πείνα της περιόδου και την ανάγκη για εργασία εκμεταλλεύτηκαν οι «ευαγγελιστές» της Γης της Επαγγελίας. Άνθρωποι περιέγραφαν με λαμπρούς και γεμάτους μέλι χαρακτηρισμούς τη ζωή στις ΗΠΑ και τον Καναδά (όπως οι δουλέμποροι δείχνουν βίντεο με πισίνες στους «δικούς μας» μετανάστες). «Στο ψωμί τους βάζουν βούτυρο!» έλεγαν στο ξυπόλητο 15χρονο και η οικογένεια αποχωρίζονταν τους άντρες της. Τα ναύλα είτε τα πλήρωναν κανονικά, είτε τα χρωστούσαν στον μεταφορέα με υποθήκη περιουσία τους (σπίτια ή κτήματα). Αν δεν είχαν περιουσία, τότε υπέγραφαν «σύμβαση εκμετάλλευσης» γινόμενοι πια δούλοι υπό ενοικίαση ή πώληση.
Στο ταξίδι τους  κοιμόντουσαν στο κατάστρωμα, είτε στο κουφάρι του πλοίου. Συνωστισμένοι, άπλυτοι επί 30 σχεδόν μέρες ταξίδευαν στη θάλασσα που πολλοί από αυτούς πρώτη φορά έβλεπαν (με αποτέλεσμα πολλούς εμέτους και αρρώστιες).
Φθάνοντας στον κόλπο που στέκει το «νεανικό» τότε Άγαλμα της Ελευθερίας, κοίταζαν και χαιρετούσαν ενεοί τους πελώριους ουρανοξύστες. Η Α’ και Β’ Θέση αποβιβάζονταν για έλεγχο χαρτιών ενώ η Θέση Deck έμπαινε σε πλοιάριο για το… Έλλις Άιλαντ.
Το Έλλις Άιλαντ ήταν το νησί στο οποίο στεγαζόταν οι εγκαταστάσεις υποδοχής των μεταναστών. Ιατρικός έλεγχος. Έλεγχος πολιτικών φρονημάτων. Οι άρρωστοι επέστρεφαν «με το ίδιο εισιτήριο», ενώ το ίδιο γινόταν και σε εκείνους για τους οποίους αντιλαμβάνονταν ότι ήταν θύματα δουλεμπόρου. Οδυρμοί, αυτοκτονίες αλλά και δάκρυα χαράς στα μάτια των Ελλήνων, Ιταλών, Πολωνών κ.ο.κ. μεταναστών.
«Λευκή Γυναίκα εθεάθη με Έλληνα!»
Σοκαριστικός ο τίτλος του άρθρου εφημερίδας της εποχής, όπως μας μεταφέρει ο Έλληνας ομογενής από το Ντιτρόιτ κος Dan Georgakas. Προκαλεί η άποψη ότι στα τέλη του 19ου και στα πρώτα χρόνια του 20ου αιώνα, οι Έλληνες δεν κατατάσσονταν στους «λευκούς»! Θεωρούνταν, όπως προκύπτει απ’ τα δημοσιεύματα και τις μαρτυρίες της περιόδου, Ανατολίτες και μη Ευρωπαίοι. Αυτό μη σας λυπεί διότι την ίδια αντιμετώπιση επιφύλασσαν οι Αμερικάνοι για όλους τους νοτιοευρωπαίους.
Σε πολλές περιοχές επιβάλλονταν οι «κανόνες» που εφήρμοζαν στους αφροαμερικάνους ή αλλιώς τους «νέγρους», όπως επιτιμητικά τους αποκαλούσαν. Στους κινηματογράφους η πλατεία ανήκε στους λευκούς, ενώ ο «γυναικωνίτης» (το πατάρι) στους νέγρους και στους μη λευκούς (Έλληνες, Ιταλούς κ.ο.κ.).
Μα πώς γίνεται; Το δέρμα μας δεν το έβλεπαν; Ο χαρακτηρισμός «λευκός» δεν απευθυνόταν στο δέρμα και το χρώμα του, αλλά στην κοινωνική τάξη- αντίληψη. Οι βορειοευρωπαίοι, για παράδειγμα, θεωρούνταν λευκοί. Το αστείο είναι φορείς της εν λόγω προκατάληψης ήταν οι εξαμερικανισμένοι Ιρλανδοί που είχαν προηγηθεί ως μεταναστευτικό κύμα και είχαν αφομοιωθεί απ’ την Βορειοαμερικανική κοινωνία των ευγενών προτεσταντών. Οι Ιρλανδοί οι οποίοι υπέστησαν την ίδια διάκριση θεωρούμενοι απ’ τους ντόπιους ως «μη λευκοί»! Είναι ακριβώς, όπως στο ρεπορτάζ που ένας Σύριος μιλά για ληστεία που του έκαναν στο μαγαζί του στο κέντρο της Αθήνας και ζητά εδώ και τώρα να φύγουν οι Μπαγκλαντεσιανοί και οι Πακιστανοί!;! Όπως μια φίλη Ρωσίδα που έχει απηυδήσει με τους Αλβανούς κ.ο.κ..
 Την απέχθεια αυτή την σημάδεψε το μένος της Κου-Κλουξ-Κλαν (ΚΚΚ), της περίφημης ρατσιστικής οργάνωσης, που έδειξε ιδιαίτερη συμπάθεια πέραν από τους ανθρώπους μαύρου δέρματος και… στους Έλληνες. Πυροβολισμοί, εμπρησμοί και άλλες κορυφώσεις έγραψε η ιστορία αυτής της «σχέσης».
Ο τρόπος διαβίωσης των Ελλήνων ήταν όπως σχεδόν βλέπουμε σήμερα τους μετανάστες στη χώρα μας. Αλλά ακριβώς, όπως και σήμερα, οι μετανάστες θεωρούνταν πηγή μόλυνσης. Κίνδυνος για τη δημόσια υγεία. Εκεί μας κόλλησαν το «filthy Greeks», δηλαδή «βρωμοέλληνες». Η επαίσχυντη συμπεριφορά θωρούνταν σε μαρκίζες εστιατορίων, όταν οι Έλληνες έκαναν τα πρώτα βήματα στην εστίαση, αναγράφοντας «All American. No rats. No Greeeks». Μετάφραση; «Αμιγές Αμερικάνικο. Όχι ποντίκια. Όχι Έλληνες». Ακριβώς σαν το πιο πρόσφατο «Απαγορεύονται οι Έλληνες και τα σκυλιά!» που λέγεται για τη Γερμανία και το δικό της ρατσισμό.
Σε αυτά προσθέστε και μια έλλειψη διάθεσης από τους Έλληνες να μάθουν Αγγλικά και να ενταχθούν στην κοινωνία «υποδοχής», πράγμα που στηλιτεύονταν από τους Αμερικάνους. Μαζεύονταν μαζί στα καφενεία τους και μιλούσαν πολιτικά μεταξύ τους πίνοντας και τζογάροντας. Πράγματα ασυνήθιστα για τον συντηρητικό Βορειοαμερικάνο.
Στα εργασιακά; Όπως λέει ο καθηγητής κος D. Georgakas, όταν πρωτοσυστάθηκαν εργατικά συνδικάτα στους μύλους της Ουάσινγκτον, οι Έλληνες αποκλείστηκαν απ’ τις κεντρικές οργανώσεις ως μη λευκοί. Έτσι, για να υπερασπιστούν τα συμφέροντά τους σχημάτισαν εργατικό συνδικάτο με τους Τούρκους και τους Αλβανούς μετανάστες.
Οι πόλεμοι του πρώτου μισού του αιώνα σφυρηλάτησαν «σκληρές» καρδιές στους Έλληνες δίνοντας μέσα από το πρίσμα των εχθροπραξιών και απ’ τα στατιστικά που αναφέραμε παραπάνω, την εντύπωση ενός έθνους μιλιταριστών και αμοραλιστών. Όπως οι σύγχρονοι Έλληνες θεωρούν φυλές που έρχονται από περιοχές που οι Αμερικανοί φρόντισαν να εκδημοκρατίσουν, όπως το Αφγανιστάν.
Επιστέφοντας στην εργασιακή συμπεριφορά και οργάνωση οι Έλληνες έδειξαν ένα μεικτό πρόσωπο. Από τη μία πρωτοστάτησαν ή συμμετείχαν σε συνδικάτα και αγώνες, όπως αναπτύσσονται στο βιβλίο  ενός άλλου Dan Georgakas, Έλληνα αναρχικού αυτήν τη φορά.
Από την άλλη, όμως, χρησιμοποιήθηκαν ως απεργοσπάστες όπου η εργοδοσία εύρισκε ανθρώπους που θα ρίσκαραν ώστε να κερδίσουν τα ως προς το ζην. Χαρακτηριστικό ήταν το πογκρόμ που υπέστη η Ελληνική κοινότητα της Νότιας Ομάχα (South Omaha- 1909), πληθυσμού γύρω στους 2.000. Δεν ήταν τα μόνα κρούσματα διωγμών που συνέβησαν εις βάρος των ομοεθνών μας τη δύσκολη εκείνη εποχή. Νιου Χαμσάιρ- 1906, Σικάγο 1907, Γουάιτ Πάιν-1908 κ.α.. Μάλιστα σε ένα συμβάν στην Ουάσινγκτον, Αμερικάνοι έβαλαν Έλληνες σε πλοιάριο και τους είπαν να μην επιστρέψουν γιατί θα πυροβοληθούν…
Τα φθηνά χέρια των Ελλήνων τους έφερναν στις δουλειές και ελέω Μεγάλης Ύφεσης (1929) οι Αμερικάνοι «στενεύονταν» στο καρεκλάκι του σοφρά της ανεργίας. Αλλά κατηγορούσαν τους Έλληνες ότι τους έπαιρναν τις δουλειές στις οποίες την ίδια ώρα οι Αμερικάνοι δεν ήθελαν να εργάζονται θεωρώντας τες κατώτερες και ευτελείς. Όπως δηλαδή, τώρα κατηγορούμε τους μετανάστες για το ότι δεν βρίσκεις δουλειά σε οικοδομή, αλλά ο φραπέ πήγαινε σύννεφο.
Βέβαια, για την εικόνα του μιλιταριστή απεργοσπάστη ευθύνη κυρίαρχη έχουν και τα ΜΜΕ που αναπαρήγαγαν το στερεότυπο την ίδια ώρα που (το «μεικτό» πρόσωπο των Ελλήνων) συμμετείχαν σε διαμαρτυρίες εναντίων εργοδοτών που χρησιμοποιούσαν απεργοσπάστες. Καθίσταται σαφές ότι κάθε γενίκευση είναι εξ ορισμού λανθασμένη.
Επιστρέφοντας στην South Omaha, η χρήση Ελλήνων ως απεργοσπάστες σε κινητοποίηση των κατοίκων της περιοχής εξόργισε τον κόσμο. Σε μια ένταση που δημιουργήθηκε συνέπεια αντίδρασης των εργαζομένων, ένας αστυνόμος (Εντ Λόουρι) δολοφονείται από Έλληνα απεργοσπάστη (Γιάννης Μουσουρίδης). Τότε ξεσπά λυντσάρισμα σε όποιον Έλληνα κινούνταν στην πόλη και εμπρησμοί των ιδιοκτησιών (κατοικιών και καταστημάτων) των ομοεθνών μας. Λεπτομέρειες μας παρέχει ο Ελληνοαμερικανός καθηγητής John G. Bitzes για το πως προστατεύτηκαν οι συμμετέχοντες, για την καλή τύχη του Ι. Μουσουρίδη και την… κακή τουΝικόλα Τζιμίκα που δολοφονήθηκε μάλλον ως οφθαλμός αντί του οφθαλμού του αστυνόμου.
Τα γεγονότα της South Omaha αναπαρήγαγαν τα μέσα της εποχής με τρόπο που ερέθιζε το ρατσιστικό ένστικτο, τον φόβο και το μίσος (σας θυμίζει τίποτα;) κατά των Ελλήνων. Αποτέλεσμα ήταν πολύ σύντομα να έχουμε προβλήματα πογκρόμ σε άλλες πόλεις των ΗΠΑ, όπως το Κάνσας Σίτυ (Κάνσας) και το Ντέιτον (Οχάιο).

συνεχίζεται...

Πολιτισμικοί μετασχηματισμοί (μέρος 2ο)

Η Δύση γνώριζε πολύ καλά αυτήν την αντιπάθεια που έτρεφε η Ανατολή απέναντι της. "Αυτοί οι σχισματικοί, έγραφε ο Πετράρχης, μας φοβήθηκαν και μας μίσησαν με όλη τους τη ψυχή." [επίσης δεν κατανοώ γιατί δεν τονίζεται πως ο Πετράρχης -μορφή της Αναγέννησης και πατέρας του ουμανισμού... ωραίος ουμανισμός...- έβλεπε τους Ανατολικούς ως σχισματικούς (δηλαδή ''κακούς'' όχι δικούς μας- Χριστιανούς), δεν έβλεπε δηλαδή τον εαυτό του ως δήθεν ''εκκοσμικευμένο άθεο'' και τους άλλους ως θεϊστές... Ο ουμανισμός της Αναγέννησης δεν είναι αγώνας κατά του χριστιανισμού, ήταν σχεδόν αδύνατον, ή τουλάχιστον τρομερά δύσκολο να φτάσει κανείς σε έναν αταλάντευτο φιλοσοφικό αθεισμό: ο διανοητικός εξοπλισμός της εποχής δεν επαρκούσε, δεν παρείχε ούτε τις λέξεις, ούτε τους συλλογισμούς, ούτε την απαραίτητη επιστημονική στήριξη.Ίσως όλα αυτά συμβαίνουν επειδή η Αναγέννηση είναι "καλή" -και βέβαια είναι "καλή", και τι με αυτό;...- και επειδή αργότερα οι διαφωτιστές είχαν τους δικούς σκοπούς και πολεμικές διαθέσεις έναντι των αντιπάλων τους.]
Άλλη απόρριψη, που διαμορφώθηκε με αργό ρυθμό στην Ευρώπη (στη Γαλλία, που θα φανεί πιο διστακτική, θα χρειαστεί σχεδόν ένας αιώνας) είναι αυτή που απαγορεύει την είσοδο της Μεταρρύθμισης στην Ιταλία και την Ιβηρική χερσόνησο, αργότερα και στη Γαλλία όπου, για μεγάλο διάστημα, αναμετρούνται σε αβέβαιη μάχη δύο διαφορετικοί τρόποι [αναφέρεται σε Ρωμαιοκαθολικισμό και Προτεσταντισμό] να πιστεύει κανείς στο Χριστό [και όχι μόνο].
Απόρριψη πάλι, και όχι μόνο πολιτική, έστω και αν δεν είναι ομόφωνη, αυτή που απομακρύνει την ανεπτυγμένη Δύση και την αγγλοσαξωνική Αμερική από το μαρξισμό και τις ολοκληρωτικές λύσεις που εφαρμόζουν οι σοσιαλιστικές [ο θεός -δηλαδή η αγορά- μόνο θα μπορούσε να τις ονομάσει] Δημοκρατίες. Η άρνηση είναι κατηγορηματική από μέρους των και χωρών, πιο ήπια και με ποικίλες αποχρώσεις από τη πλευρά της Γαλλίας, της Ιταλίας, ακόμη και των χωρών της Ιβηρικής χερσονήσου. Στην προκειμένη περίπτωση, φαίνεται ότι ο κάθε πολιτισμός εκφράζει με τον δικό τους τρόπο την άρνηση του στον άλλο.
Ακόμη ένα ενδιαφέρον στοιχείο έχει να κάνει και με την ταυτότητα -και άρα την αυτοσυνειδησία- της (δυτικής) Ευρώπης. Η ανατολική Ευρώπη έχει απωθηθεί σχεδόν πλήρως με απαρχή το Βυζάντιο ως Ανατολική Ρωμαϊκή αυτοκρατορία και τη διεκδίκηση του ονόματος από την Αγία Ρωμαϊκή αυτοκρατορία -του Γερμανικού Έθνους αργότερα (που παρά το όνομά της, κατά το μεγαλύτερο διάστημα της ύπαρξής της δεν περιλάμβανε τη Ρώμη εντός των ορίων της και προφανώς λόγω ιστορικής συγκυρίας... ένα μεγάλο μέρος των εδαφών της συμβαδίζει με τις χώρες του άξονα του 2ου παγκοσμίου πολέμου) και της κληρονομιάς του καθώς Κάιζερ σημαίνει Καίσαρ στα Γερμανικά' στη συνέχεια με υποτίμηση είτε του ορθόδοξου, είτε του σλαβικού στοιχείου -πάλι καλά που έχει διασωθεί και ένας τεράστιος Ντοστογιέφσκι που ανάθεμα και εάν τον καταλαβαίνουν'
Η Αγία Ρωμαϊκή αυτοκρατορία (του Γερμανικού Έθνους) θεωρείται το πρώτο Reich, το τρίτο όλοι γνωρίζουν ποίο ήταν...
Η Ανατολική Ευρώπη προσπάθησε να ξαναμπεί στην ιστορία και να διεκδίκησει τη θέση της με την τσαρική Ρωσία -Τσάρος σημαίνει Καίσαρ στα Ρώσικα- και αργότερα με τον Κομμουνισμό.
Δύο σημαντικά γεωπολιτικά άκρα αυτής της νοητής διαχωριστικής γραμμής είναι ιδιαίτερες περιπτώσείς χωρών,η Πολωνία και η Ελλάδα.
Όπως γίνεται ευκόλως κατανοητό το Ανατολικό στοιχείο, η Νέα Ρώμη (Κωνσταντινούπολη) μετά την κατάκτηση της δεν είχε μία Βενετία, μία Λυών, ένα Παρίσι, ένα Μόναχο, ένα Λονδίνο ή μια Νέα Υόρκη (με τις αντιθέσεις ανάμεσα τους και τη δημιουργία του Προτεσταντισμού ως άρνηση στον Ρωμαιοκαθολικισμό) παρά μονάχα μία Μόσχα -εξ' ου και το "Τσάρος" καθώς και το γεγονός που ακούσαμε πριν λίγα χρόνια πως η Ευρώπη ξεκινά με τον Καρλομάγνο.
Και μία σημείωση στα πλαίσια της μαζικής κουλτούρας. Σε σχεδόν όλες τις θεωρίες συνομωσίας του αγγλοσαξωνικού κόσμου (δηλαδή του δικού μας κόσμου) υπάρχει το Βατικανό από πίσω -και συνήθως εμπλέκονται μυστικές αδελφότητες, ελευθεροτέκτονες και ιλλουμινάτοι που αποκαλύπτουν μυστικά του... κατά αυτόν τον τρόπο η αντιμεταρρύθμιση συνεχίζεται... Έχουν εμμονή οι Προτεστάντες -και εμείς που σχεδόν δίχως να το καταλάβουμε έχουμε γίνει ''άθεοι'' πουριτανοί προτεστάντες του κερατά- με κάποια κρυφή συνομωσία που εξυφαίνει η Ρωμαιοκαθολική εκκλησία απειλώντας τον υπέροχο κόσμο τους. Ο μόνος Πρόεδρος στην ιστορία των Η. Π. Α. που ήταν Ρωμαικαθολικός στο θρήσκευμα ήταν ο John F. Kennedy.
Όλοι αποζητούν διακαώς να είναι οι συνεχιστές της Ρώμης και να κατέχουν το Dominium mundi (Βασίλειο του Κόσμου) , δηλαδή να είναι Salvator Mundi (Saviour of the World )… Έχουμε πολλούς από δαύτους, εκκοσμικευμένους και μη...Και το κυριότερο να είναι τοποτηρητές των χριστιανικών –σήμερα λένε «δημοκρατικών» ή «ανθρωπίνων», εννοώντας βέβαια κεφαλαιοκρατικών- ιδεωδών ανά τον πλανήτη (Αυτό συμβολίζει η σφαίρα –δηλαδή η οικουμένη- με τον σταυρό).Ο Ρωμαϊκός αετός -Roman Aquila- σε όλες του τις παραλλαγές δεν λείπει ποτέ και από πουθενά
Και μια παρατήρηση για το τέλος, έτσι για να αφήσει ανοιχτή τη σκέψη... Όσοι ξέρουν ιστορία γνωρίζουν πως οι Ισπανία είναι η μόνη χώρα (όχι κράτος, ούτε έθνος, ας πούμε ισχύς) που έχει αντιμετωπίσει σε δύο διαφορετικές περιόδους τις δύο μεγάλες δυνάμεις δύο διαφορετικών εποχών -και οι δύο του αγγλοσαξωνικού κόσμου. Την Αγγλία και τις Ηνωμένες Πολιτείες -και έχει ηττηθεί και από τις δύο -και δεν μπορεί να το χωνέψει με τίποτα... Όχι πως μπορεί να κάνει και πολλά γι' αυτό...

Πολιτισμικοί μετασχηματισμοί (μέρος 1ο)

Κατά κανόνα, ένας πολιτισμός αποφεύγει να υιοθετεί πολιτισμικά αγαθά που θέτουν σε αμφισβήτηση κάποια από τις θεμελιώδεις δομές του. Αυτή η άρνηση του πολιτισμικού δανείου, αυτές οι υποβόσκουσες εχθρότητες είναι σχετικά σπάνιες, αλλά μας οδηγούν πάντοτε στην καρδιά ενός πολιτισμού.
Ένας πολιτισμός συνεχώς δανείζεται από τους γειτονικούς του στοιχεία τα οποία επεξεργάζεται και αφομοιώνει.
Ο χριστιανισμός κληρονόμησε τη Ρωμαική Αυτοκρατορία, της οποίας αποτελεί προέκταση.
Ενδέχεται ωστόσο ένας πολιτισμός να απορρίψει πεισματικά κάποιο εξωτερικό στοιχείο που τείνει να εισχωρήσει σ' αυτόν. Ο Μαρσέλ Μώς το έχει ήδη επισημάνει: δεν υπάρχει πολιτισμός άξιος του ονόματός του, που να μην έχει και αντιπάθειες, να μην απορρίπτει. Κάθε φορά, η απόρριψη έρχεται σαν κατακλείδα μετά από πολλούς δισταγμούς, πολλούς πειραματισμούς. Είναι προϊόν πολλής περίσκεψης, απόφαση που χρειάστηκε πολύ χρόνο, και αποκτά πάντοτε τεράστια σημασία.
 Υπάρχει πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα από την άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Τούρκους, το 1453; Ένας σύγχρονός μας Τούρκος ιστορικός υποστήριξε ότι η πόλη είχε δοθεί, είχε καταληφθεί εκ των έσω, πριν από την τουρκική επίθεση. Ισχυρισμός υπερβολικός αλλά όχι ανακριβής. Πράγματι, η ορθόδοξη Εκκλησία (θα μπορούσαμε όμως να πούμε και ο βυζαντινός πολιτισμός) προτίμησε την υποταγή στους Τούρκους παρά την ένωση με τους Δυτικούς, που ήταν η μόνη της σωτηρία. Εδώ δεν πρόκειται για απόφαση βιαστική, που πάρθηκε επιτόπου, κάτω από την πίεση των γεγονότων. Ήταν η φυσική κατάληξη μιας μακριάς διεργασίας που διήρκεσε όσο και η παρακμή του Βυζαντίου, και που έκανε συνεχώς πιο έντονη την απέχθεια των Ελλήνων για τους Δυτικούς, από τους οποίους τους χώριζαν θεολογικές [και όχι μόνο] διαφορές.
Η αποικιοκρατία δεν είναι τίποτα άλλο παρά η κατεξοχήν κατάκλυση ενός πολιτισμού από έναν άλλον [υπό αυτήν την έννοια πρώτο ψήγμα αποικιοκρατίας μπορεί να θεωρηθεί η Λατινική 60χρονη περίοδος μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης το 1204]. Οι ηττημένοι σκύβουν πάντα το κεφάλι εμπρός στον ισχυρό. Αλλά, εφόσον υπάρχει σύγκρουση πολιτισμών η υπόταγη είναι μόνο προσωρινή.
Αυτές οι μακρές περιόδοι αναγκαστικής συνύπαρξης δεν είναι δυνατές χωρίς αμοιβαίες υποχωρήσεις ή συνεννοήσεις, χωρίς ουσιώδη και καμιά φορά γόνιμα πολιτισμικά δάνεια. Που δεν υπερβαίνουν όμως ποτέ ένα όριο.
Η ένωση των Εκκλησιών ήταν δυνατό να πραγματοποιηθεί [και πραγματοποιήθηκε, τρεις φορές μάλιστα, "από τα πάνω" -απορώ γιατί δεν αναφέρεται συχνά...]. Ο αυτοκράτωρ Μιχαήλ Παλαιολόγος την είχε δεχτεί στη Σύνοδο της Λυόν, το 1274. Ο αυτοκράτωρ Ιωάννης Έ Παλαιολόγος, το 1369, είχε ασπασθεί, στη Ρώμη, τον καθολικισμό. Το 1439, η μεικτή σύνοδος της Φλωρεντίας αποδείκνυε και πάλι τη δυνατότητα της ένωσης. [το ενδιαφέρον είναι πως αυτή η προσπάθεια κράτησε περίπου δύο αιώνες και η αποτυχία της -ενώσεως με την "Δύση"- οδήγησε στην κατάλυση από τους Οθωμανούς Τούρκους' αντίστοιχα δύο αιώνες τώρα το νέο ελληνικό κράτος δεν έχει καταφέρει την κύρια στρατηγική του επιλογή, να γίνει δυτικο(ευρωπαϊκό)... Τι θα επιφέρει αυτή η αποτυχία; Μήπως η ιστορία μας κλείνει το μάτι χαμογελώντας ειρωνικά;...]
Οι πιο επιφανείς Έλληνες θεολόγοι, ο Ιωάννης Βέκκος, ο Δημήτρης ο Κυδώνιος, ο Βησσαρίων, είχαν ταχθεί, γράφοντας, υπέρ της ενώσεως με μιά ρητορική δεινότητα που κατατρόπωνε τους αντιπάλους τους. Ωστόσο, έχοντας να διαλέξουν ανάμεσα στους Τούρκους και τους Λατίνους, οι Έλληνες θα προτιμήσουν τους Τούρκους.
«Τον 14ο αιώνα φαίνεται ότι οι πάπες ή οι αυτοκράτορες δεν διανοήθηκαν ποτέ ότι οι λαοί δεν μπορούν να αναγκαστούν να αλλάξουν την θρησκεία τους. Επικρατούσε η άποψη, ότι η μεγάλη μάζα του λαού ήταν έτοιμη να αποδεχτεί την όποια άποψη υιοθετούσαν οι πολιτικές Αρχές. Οι πρώιμες διαπραγματεύσεις δίνουν την εντύπωση ότι οι ιεράρχες της Δύσης [όχι οι νεοιεράρχες με τα σακάκια, οι ψυχοοικονομιστές όπως του λέω εγώ... ή μήπως και αυτοί σε αντίστοιχα άλλα ''πιστεύω'';...] πίστευαν πως ο αυτοκράτορας και ο πατριάρχης μπορούσαν να επιφέρουν την Ένωση με ένα απλό διάταγμα, ότι μπορούσαν να αλλάξουν το Σύμβολο της Πίστεως και να επιτύχουν την αποδοχή της πρωτοκαθεδρίας του πάπα, χωρίς την εθελούσια συγκατάθεση ούτε καν των Ελλήνων κληρικών.
Φαίνεται, ότι ποτέ δεν πέρασε από το νου των ιεραρχών της Ρώμης ότι τα μέλη της Ορθόδοξης Εκκλησίας μπορούσαν να αρνηθούν να αποδεχτούν την Ένωση και την υιοθέτηση νέων πεποιθήσεων που θα είχαν γίνει αποδεκτές από τους κοσμικούς και θρησκευτικούς ηγέτες τους. Αυτή η άποψη πρόδιδε άγνοια, τόσο του εξαιρετικά συντηρητικού χαρακτήρα της Ορθόδοξης Εκκλησίας όσο και της ιστορίας της. Χωρίς να υπεσέλθουμε στο κατά πόσο ο πληθυσμός της πρωτεύουσας και της αυτοκρατορίας ήταν ελληνικός από φυλετική άποψη, αρκεί να αναλογιστούμε ότι η γλώσσα που μιλούσε ο λαός ήταν η ελληνική και ότι τα όσα γνώριζε ο τελευταίος από άποψη ιστορίας και φιλοσοφίας, όλος ο τρόπος σκέψης του, η θεολογία του και η φιλολογία του, του είχαν κληροδοτηθεί υπό ελληνική μορφή. Οι περισσότεροι κάτοικοι ένιωθαν υπερήφανοι στην πεποίθηση ότι ήταν Έλληνες. Στα ζητήματα φιλοσοφικής και θρησκευτικής αναζήτησης, ο ελληνικός νους ήταν οξύτερος και λεπτότερος από το δυτικό.»

συνεχίζεται...

Έντεκα εκατομμύρια εγκληματίες

Πριν από δύο χρόνια, ο Εουχένιο Λεάλ χρειάστηκε να ζητήσει αντίγραφο του ποινικού του μητρώου. Εψαχνε για δουλειά και του το ζητούσαν οι πιθανοί εργοδότες του. Ο Εουχένιο δεν ανησυχούσε, καθώς δεν είχε παραβιάσει στη ζωή του ούτε κόκκινο φανάρι. Μεγάλη ήταν λοιπόν η έκπληξή του όταν διαπίστωσε ότι στο χαρτί που του έδωσαν έγραφε πως έχει διαπράξει ένοπλη ληστεία στη γενέτειρά του. Επρόκειτο για λάθος; Οχι. Απλώς οι κουβανικές Αρχές έκριναν ότι εκτός από τις συλλήψεις, τις πιέσεις και τις απειλές που υφίσταται ο γνωστός διαφωνών, καλό θα ήταν να τον φορτώσουν και με μια ληστεία. Ενας ενοχλητικός πολίτης αντιμετωπίζεται πιο εύκολα από την Αστυνομία αν έχει βαρύ ποινικό μητρώο.

Την ιστορία διηγείται στο μπλογκ της η κουβανή διαφωνούσα Γιοάνι Σάντσες, που δεν κουράζεται να ενημερώνει τη διεθνή κοινότητα για τις κατάφωρες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη χώρα της. Σε αυτό το νησί - γράφει - φαίνεται πως δεν υπάρχει ούτε ένας τίμιος άνθρωπος. Και τα έντεκα εκατομμύρια κάτοικοι είναι εγκληματίες του ποινικού δικαίου. Αλλος αγοράζει γάλα από τη μαύρη αγορά, άλλος έχει δορυφορική κεραία στο μπαλκόνι του, κανείς δεν είναι τίμιος, κανείς δεν υπακούει στους νόμους. Και οι μεγαλύτεροι εγκληματίες είναι οι πολιτικοί κρατούμενοι. Οπως ο Ορλάντο Σαπάτα, που πέθανε πριν από δύο χρόνια από απεργία πείνας σε ηλικία 42 ετών. Οπως ο 49χρονος Γκιγιέρμο Φαρίνιας, που είχε μείνει πέρυσι πετσί και κόκαλο ύστερα από 135 ημέρες απεργίας πείνας, και τώρα τον έκλεισαν ξανά στη φυλακή. Οπως ο Βίλμαν Βιγιάρ, που πέθανε την περασμένη εβδομάδα στη φυλακή από τον ίδιο λόγο σε ηλικία 31 ετών. «Ενας εγκληματίας του ποινικού δικαίου», έτσι τον χαρακτήρισε η Γκράνμα στο μονόστηλο που του αφιέρωσε. Το όργανο του καθεστώτος αναφερόταν προφανώς στον λόγο για τον οποίο είχε καταδικαστεί σε τέσσερα χρόνια φυλακή: επειδή έλαβε μέρος σε μια διαδήλωση στην Αβάνα.

Γιατί δεν ξεσηκώθηκε όλος ο κόσμος με τον νέο αυτό θάνατο; Γιατί οι κουβανοί μάρτυρες ήταν πάντα τόσο μόνοι; Η κουβανική δικτατορία τύγχανε πάντοτε ειδικής μεταχείρισης, παρατηρεί ο Πιερλουίτζι Μπατίστα στην Κοριέρε ντέλα Σέρα. Διασημότητες όπως ο Ολιβερ Στόουν ή ο Μάικλ Μουρ εξυμνούν τον Κάστρο ή το κουβανικό σύστημα υγείας, χωρίς να συνοδεύουν αυτούς τους ύμνους με μια κριτική για τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η εποποιία της Σιέρα Μαέστρα συγκαλύπτει το εγχώριο απαρτχάιντ που εμποδίζει τους κουβανούς πολίτες να επισκέπτονται τα αγαπημένα νησιά των τουριστών, εκτός αν δουλεύουν στα ξενοδοχεία ή στις παραλίες. Λες και ένας κομμουνισμός με ηχητικό φόντο το «Buena Vista Social Club» είναι λιγότερο ωμός από τους κομμουνισμούς της Ανατολικής Ευρώπης. Λες και ένα γκουλάγκ που λούζεται από τον τροπικό ήλιο είναι λιγότερο γκουλάγκ.

Η επανάσταση της αξιοπρέπειας

Στο βιβλίο της «Η αξιοπρέπεια των αστών: Γιατί τα οικονομικά δεν μπορούν να εξηγήσουν τον σύγχρονο κόσμο», η αμερικανίδα ιστορικός και οικονομολόγος Ντίρντρι ΜακΚλόσκι επισημαίνει ότι η Βιομηχανική Επανάσταση – το Μεγάλο Γεγονός, όπως το αποκαλεί – δεν ήταν αποτέλεσμα μόνο οικονομικών παραγόντων, όπως η δραστική μείωση του κόστους των μεταφορών ή οι εγγυήσεις στην ιδιοκτησία της γης. Ο αποφασιστικός σπινθήρας ήταν η αλλαγή στάσης απέναντι στη μεσαία τάξη, και ιδίως τους εμπόρους και τους βιοτέχνες. Ακριβώς επειδή τους δόθηκε μια κοινωνική αξιοπρέπεια που δεν είχαν, έλαβε η βιομηχανική παραγωγή αυτή την τεράστια ώθηση. Ο πλούτος έπαψε να αποτελεί στίγμα για τις κατηγορίες αυτές και η κατάκτησή του με τα χέρια δεν αντιμετωπιζόταν πια ως μια κατακριτέα δραστηριότητα. Η επανάσταση της αξιοπρέπειας των αστών ξεκίνησε από τη βόρεια Ευρώπη και συνοδεύτηκε από τη μείωση των εισοδημάτων των μη αστών: των πολεμιστών, των αριστοκρατών που ζούσαν από την έγγεια πρόσοδο, του κλήρου.

Το πρόβλημα σήμερα είναι ποιες τάξεις και δραστηριότητες πρέπει να αποκτήσουν αξιοπρέπεια, ώστε ένα νέο Μεγάλο Γεγονός όχι μόνο να παραγάγει πλούτο, αλλά και να αποκτήσει ρίζες. Η διατύπωση αυτού του ερωτήματος, γράφει η Μπάρμπαρα Σπινέλλι στη Ρεπούμπλικα, σημαίνει όχι μόνο να δώσουμε χώρο και φωνή σε άτομα και επαγγέλματα που δεν έχουν εκτιμηθεί αρκετά, αλλά και να αποφασίσουμε τι ανάπτυξη θέλουμε, μια ανάπτυξη ασφαλώς διαφορετική από εκείνη που ξεκίνησε με τη Βιομηχανική Επανάσταση. Στην Ευρώπη, πρέπει να επενδύσουμε όχι σε βιομηχανίες που μεταναστεύουν στην Ασία ή τη Λατινική Αμερική, όπως η αυτοκινητοβιομηχανία, αλλά σε παραγωγικές δραστηριότητες που εξασφαλίζουν τη βιώσιμη ανάπτυξη, δηλαδή την ικανοποίηση των αναγκών της σημερινής γενιάς χωρίς να διακυβεύεται η ικανότητα των μελλοντικών γενιών να ικανοποιούν τις δικές τους ανάγκες: τέτοιες δραστηριότητες είναι οι εναλλακτικές πηγές ενέργειας, τα συλλογικά μέσα μεταφοράς, η έρευνα, ο πολιτισμός, η συμβίωση των πολιτών.

Για μια τόσο σημαντική στροφή, συνεχίζει η αρθρογράφος, δεν αρκούν τα εθνικά κράτη. Το νέο Μεγάλο Γεγονός μόνο η Ενωση μπορεί να το προκαλέσει, κι αυτός είναι ο λόγος που το γερμανικό δόγμα για το «τακτοποιημένο (εθνικό) σπίτι» είναι τόσο βραχυπρόθεσμο. Για να μπορέσει όμως να επενδύσει στο καινούργιο, η Ευρώπη πρέπει να δαπανήσει χρήμα, άρα χρειάζεται έναν ισχυρό προϋπολογισμό. Οσο για τα άτομα και τις τάξεις που πρέπει να τους αποδοθεί αξιοπρέπεια, ανάμεσά τους είναι ασφαλώς οι μετανάστες, χωρίς τους οποίους η χρηματοδότηση του κοινωνικού κράτους είναι αδύνατη. Οι εργαζόμενοι σε επισφαλείς θέσεις, που δεν μπορούν να αξιοποιήσουν την εκπαίδευση που έχουν λάβει. Οι καθηγητές και οι ερευνητές, που τον 19ο αιώνα αποτελούσαν μια ευγενή τάξη και σήμερα είναι περιθωριοποιημένοι.

Με άλλα λόγια, πρέπει να αποδοθεί αξιοπρέπεια στο μέλλον. Να επενδύσουμε σε δραστηριότητες από τις οποίες θα ωφεληθούν, με νέους τρόπους, τα παιδιά μας και τα εγγόνια μας.

Alejandro Jodorowsky - Què es el amor?

Τι είναι ο έρωτας;

Ο έρωτας δεν είναι μια λέξη, δεν είναι μια πράξη, δεν προσδιορίζεται, δεν περιορίζεται.
Ως αδιαμφισβήτητη βεβαιότητα επιβάλλεται άνευ όρων.
Ο έρωτας είναι αποδοχή, υποδοχή, σεβασμός, εμπιστοσύνη, εγκατάλειψη,
λατρεία κι ευγνωμοσύνη.
Ο έρωτας είναι ολοκληρωτικός, τελεσίδικος και απόλυτος. Μεγαλώνει.
Είναι μια υπόσχεση πληρότητας και αιωνιότητας.
Ο έρωτας με κάνει να νιώθω την ύπαρξή σου, να σε περιμένω υπομονετικά και να σε αναγνωρίζω.
Ο έρωτας μετατρέπεται σε σένα, στη φωνή σου, στο πρόσωπό σου, στ' όνομά σου,
στη σάρκα σου, στο πνεύμα και την ψυχή σου.
Ο έρωτας δεν υπάρχει χωρίς εσένα, χωρίς εμάς, χωρίς τα δεσμά μας,
χωρίς να δίνουμε ή χωρίς να παίρνουμε.
Ο έρωτας μας διαπερνά κι επεκτείνεται πέρα από 'μας.
Μας κάνει ν' ανήκουμε χωρίς κτήση και να δινόμαστε χωρίς να χανόμαστε.
Ο έρωτας είναι αυτό που δίνεται χωρίς προσδοκία επιστροφής.
 Είναι η εκδήλωση του υπέρτατου, η καθαρή ομορφιά και το αόρατο,
αυτό που μας κάνει όμορφους.
Ο έρωτας είναι η αρχή και το τέλος, η ουσία των πάντων αυτό που μας εμπνέει,
οι ρίζες του επεκτείνονται μέσα μας μέχρι το άπειρο.
Τέλος, ο έρωτας μας οδηγεί από την απόλυτη έκσταση στην ηρεμία της ψυχής.
Ευλογημένος να είναι!

Alejandro Jodorowsky
Μετάφραση Μαριάννα Τζανάκη