Κυριακή 4 Αυγούστου 2013

Η ελευθερία είναι δουλεία

Παράδοξη παρηγοριά των θεωριών συνωμοσίας: η ιδέα ότι όσο άσχημα και αν είναι τα πράγματα, κάποιος ωστόσο έχει τον έλεγχο, κάποιος κρατάει το τιμόνι. Το “αόρατο χέρι” του Σμιθ παραμένει στην θέση του ρυθμιστή, έστω και ως ενσυνείδητα ελεγχόμενος και κακόβουλος δράστης: είμαστε ακόμα ασφαλείς μέσα στον μαγεμένο κύκλο της θεολογίας της αγοράς. Έτσι προστατεύεται κανείς από την πολύ φρικτότερη σκέψη ότι κανείς δεν έχει τον έλεγχο, και ότι το τιμόνι δεν βρίσκεται στα χέρια κανενός μέχρις ότου κάποιος αποφασίσει να το αρπάξει δια της βίας. Έχοντας συνηθίσει στην ιδέα ότι η ελεύθερη επιλογή αφορά χαρτιά τουαλέτας, αποσμητικά ή σεξουαλικές στάσεις στο κρεβάτι, οι δυτικές κοινωνίες ανακαλύπτουν τελικά ότι αυτό που τρέμουν πάνω από όλα είναι το πραγματικό της ελεύθερης επιλογής: η έλλειψη εγγυήσεων, το απρόβλεπτο των συνεπειών, το ανεπίστρεπτο της απόφασης. Για αυτό και είναι απόλυτα λογικό ότι το κεντρικό σύνθημα του φιλελευθερισμού ήταν “δεν υπάρχουν επιλογές”, δηλαδή ότι η ελευθερία συνίστατο στην πραγματικότητα στην ώριμη αποδοχή της εξάλειψης κάθε οντολογικά σημαίνουσας ελευθερίας. “Η ελευθερία είναι δουλεία” έλεγε το σλόγκαν του καθεστώτος στο 1984· το δικό μας είναι: "η δουλεία είναι ελευθερία", και έτσι το να δέχεσαι ότι το μέλλον σου βρίσκεται στα χέρια αόρατων και μοχθηρών τραπεζικών κύκλων ή κλειστών κλαμπ είναι σαφώς λιγότερο απειλητικό για την αυτοαντίληψή σου ως ελεύθερου όντος απ’ το να πειστείς ότι το βάρος της απόφασης, όλο και πιο ασήκωτο, πέφτει στα δικά σου χέρια.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.