Τετάρτη 1 Μαΐου 2024

Σιμόν Βέιλ

Σε όσους έχουν δεχτεί πάρα πολλά χτυπήματα, όπως οι σκλάβοι, τούτο το κομμάτι της καρδιάς, που κραυγάζει έκπληκτο εξαιτίας του κακού που έχει υποστεί, φαίνεται νεκρό. Μα δεν είναι ποτέ ολότελα νεκρό. Έχει περιέλθει σε κατάσταση υπόκωφου και αδιάκοπου στεναγμού.

Ό, τι είναι απρόσωπο μέσα στον άνθρωπο είναι ιερό, και μόνο αυτό.

Ο άνθρωπος έχει ανάγκη θερμή σιωπή, και του δίνουν παγωμένη φασαρία.

Η ομορφιά είναι το υπέρτατο μυστήριο αυτού εδώ του κόσμου. Είναι μια φεγγοβολή που αποζητάει την προσοχή, αλλά δεν της παρέχει κανένα κίνητρο για να διαρκέσει. Η ομορφιά πάντα υπόσχεται και δεν δίνει ποτέ τίποτε’ προκαλεί πείνα, αλλά δεν έχει τροφή για το μέρος της ψυχής που προσπαθεί εδώ κάτω να χορτάσει· έχει τροφή μονο για το μέρος της ψυχής που ατενίζει. Προκαλεί την επιθυμία, και μας κάνει να νιώθουμε ξεκάθαρα ότι δεν υπάρχει στην ομορφιά τίποτε επιθυμητό, διότι αυτό που επιθυμούμε πάνω από όλα είναι να μην αλλάξει τίποτε σε αυτήν. Αν δεν αναζητούμε τεχνάσματα για να βγούμε απο τον γλυκό βασανισμό που μας επιβάλλει η ομορφιά, η επιθυμία μεταμορφώνεται σιγά σιγά σε αγάπη, και αρχίζει να διαμορφώνεται η ικανότητα για ανιδιοτελή και καθαρή προσοχή.

Δικαιοσύνη, αλήθεια, ομορφιά, είναι αδερφές και σύμμαχοι. Με τρεις τόσο ωραίες λέξεις, δεν υπάρχει ανάγκη να ψάξουμε για άλλες.

Ένα μαργαριτάρι κρυμμένο βαθιά χωράφι δεν είναι ορατό. Δεν φαίνεται το προζύμι μέσα στη ζύμη. Όπως όμως οι καταλύτες ή τα βακτήρια επενεργούν αποφασιστικά στις χημικές αντιδράσεις -το προζύμι είναι ένα τέτοιο παράδειγμα-, έτσι και στα ανθρώπινα πράγματα οι απαρατήρητοι σπόροι του καθαρού καλού επενεργούν αποφασιστικά μόνο και μόνο με την παρουσία τους, εάν έχουν τεθεί εκεί που πρέπει.

Δευτέρα 1 Απριλίου 2024

Προυστ

Κατά βάθος, αν είναι αλήθεια πως, γενικά, η δυσκολία να φτάσεις το αντικείμενο του πόθου σου τον μεγαλώνει (η δυσκολία, όχι η αδυναμία, γιατι εκείνη τον αναιρεί), τότε για έναν πόθο ολότελα σαρκικό, η βεβαιότητα πως θα πραγματοποιηθεί σε κάποια μελλοντική και καθοριστική στιγμή δεν είναι λιγότερο ερεθιστική από την αβεβαιότητα· σχεδόν όσο και η ανήσυχη αμφιβολία, η έλλειψη αμφιβολίας καθιστά ανυπόφορη την αναμονή αυτή μιαν απροσμέτρητη ολοκλήρωση και ―με τη συχνότητα προκαταβολικών αναπαραστάσεων― τεμαχίζει το χρόνο σε κομμάτια πολύ μικρά σαν εκείνα που θα δημιουργούσε το άγχος.

Ο χρόνος, αυτός που αλλάζει τους ανθρώπους, δεν αλλοιώνει την εικόνα που έχουμε γι’ αυτούς.

Έρχεται τόσο γρήγορα η στιγμή που δεν υπάρχει πια τίποτα για να περιμένουμε.

Η επιθυμία για κάτι τα κάνει όλα να ανθίζουν. Η απόκτηση αυτού του κάτι τα κάνει όλα να μαραίνονται και να ξεθωριάζουν.

Οι αληθινοί παράδεισοι είναι οι παράδεισοι που έχουν χαθεί.

Το ταξίδι της ανακάλυψης δεν σημαίνει να ψάχνεις καινούργια μέρη αλλά να έχεις καινούργια μάτια.

Η ευτυχία θεραπεύει το σώμα, μόνο η θλίψη αναπτύσσει τη δύναμη του νου.

Στην πραγματικότητα, κάθε αναγνώστης είναι, καθώς διαβάζει, αναγνώστης του ίδιου του του εαυτού.

Όλες οι οριστικές μας αποφάσεις λαμβάνονται ενώ βρισκόμαστε σε μια ψυχολογική κατάσταση που δεν διαρκεί πολύ.

Είναι η φαντασία μας που ευθύνεται για τον έρωτα, όχι το άλλο πρόσωπο.

Ο προορισμός μου δεν είναι πια ένα μέρος, αλλά μάλλον ένας καινούργιος τρόπος να βλέπω τα πράγματα.

Αν μια μικρή ονειροπόληση είναι επικίνδυνη, η θεραπεία δεν είναι να ονειρευόμαστε λιγότερο, αλλά να ονειρευόμαστε περισσότερο, να ονειρευόμαστε όλη την ώρα.

Οι σημερινές παραδοξότητες είναι οι αυριανές προκαταλήψεις.

Η θύμηση πραγμάτων από το παρελθόν δεν είναι απαραίτητα η θύμηση των πραγμάτων όπως ήταν.

Αν θέλουμε να κάνουμε υποφερτή την πραγματικότητα πρέπει όλοι να τρέφουμε κάνα δυο φαντασιώσεις.

Η φωτογραφία είναι αποτέλεσμα της πλήρους αποξένωσης.

Τετάρτη 13 Μαρτίου 2024

Βέρθερος

Πώς με κυνηγάει αυτή η εικόνα! Είτε είμαι άγρυπνος, είτε κοιμάμαι, μόνο αυτή γεμίζει την ψυχή μου. Εδώ, σαν μισοκλείνω τα βλέφαρά μου, εδώ στο μέτωπο μου, στο μέρος που συγκεντρώνεται το εσωτερικό όραμα, μένουν τα μαύρα της μάτια, Εδώ! Όχι, δε θα μπορούσα να σου το εκφράσω αυτό. Όταν κλείνω τα μάτια, αυτά είναι ακόμα εκεί, σαν μια θάλασσα, σαν μια άβυσσος, αναπαύονται μπροστά μου, μέσα μου, γεμίζουν τις αισθήσεις του μετώπου μου.

Τι 'ναι ο άνθρωπος, αυτός ο ημίθεος που τόσο παινεύουν; Μήπως του λείπουν οι δυνάμεις, την ώρα ακριβώς που χρειάζονται περισσότερο; Κι όταν πετάει από χαρά, ή βυθίζεται στη θλίψη, δε συγκρατείται και στις δύο περιπτώσεις και δεν επαναφέρεται στην απάθεια και στην ψυχρή συνείδηση των πραγμάτων, ενώ αυτό που λαχταράει είναι να χαθεί στην πληρότητα της απεραντοσύνης;  

Γκαίτε, απόσπασμα από "Τα πάθη του νεαρού Βέρθερου"

Παρασκευή 1 Μαρτίου 2024

Λίχτενμπεργκ

Τί ν' απογίνονταν οι πουτάνες στ' αρχαία τα χρόνια; Άραγε υπήρχαν και τότε θεούσες;

Τίποτε δεν δείχνει καθαρότερα τί είναι η αληθινή ελευθερία και η αληθινή της χρήση, από την κατάχρησή της.

Το έχω παρατηρήσει ευκρινέστατα: άλλη γνώμη έχω όταν είμαι ξαπλωμένος κι άλλη όταν στέκομαι ορθός. Προπαντός όταν έχω φάει λίγο κι είμαι κουρασμένος.

Ο εξάδελφος άγγελος κι ο εξάδελφος πίθηκος θα γελάσουν μαζί μας.

Ο άνθρωπος αγαπά τη συντροφιά, κι ας είναι και η συντροφιά της φλόγας ενός κεριού που καπνίζει.

Είναι πασίγνωστο ότι ένα τεταρτάκι της ώρας διαρκεί περισσότερο από ένα τέταρτο.

Όποιος δεν έχει χάσει τίποτα μέσα στο κεφάλι του δεν μπορεί και να βρει τίποτα.

Μερικοί δεν ακούνε αν πρώτα δεν τους κόψεις τ' αφτιά.

Θα ξοδευόμουν ευχαρίστως προκειμένου να πληροφορηθώ ακριβώς για ποιον έγιναν όλα εκείνα, για τα οποία δημοσίως λέγεται ότι έγιναν για την πατρίδα.

Η διασκεδαστικότερη επιφάνεια πάνω στη γη είναι για μας το ανθρώπινο πρόσωπο.

Θεωρία των πτυχώσεων πάνω σ' ένα μαξιλάρι.

Γκέοργκ Κριστόφ Λίχτενμπεργκ

Πέμπτη 1 Φεβρουαρίου 2024

Φωνές, ξανά

Όποιος δεν γεμίζει τον κόσμο του με φαντάσματα, απομένει μόνος.

Κάθε πράγμα, όσο δεν είναι ολοκληρωμένο, είναι θόρυβος, και ολοκληρωμένο, είναι σιωπή.

Όταν πεθάνω, δε θα με βλέπω να πεθαίνω, για πρώτη φορά.

Όποιος με κρατάει από μια κλωστή δεν είναι δυνατός’ δυνατή είναι η κλωστή.

Αν δεν σηκώνεις τα μάτια, θα πιστέψεις πως είσαι το πιο υψηλό σημείο.

Θα είχε υπάρξει αυτή η αιώνια αναζήτηση αν το ευρεθέν υπήρχε;

Τί σου έχω δώσει, το ξέρω. Τί έχεις πάρει, δεν το ξέρω.

Θα σε βοηθήσω να έλθεις αν έρχεσαι και να μην έρθεις αν δεν έρχεσαι.

Αντιλαμβανόμαστε το κενό, γεμίζοντάς το.

Όταν δεν επιθυμείτε το αδύνατο, δεν επιθυμείτε.

Αν αγαπάς τον ήλιο που σε φωτίζει, ίσως αγαπάς, κι αν αγαπάς το έντομο που σε τσιμπάει, αγαπάς.

Τα μάτια που όπου κοιτάζουν ψάχνουν που να κοιτάξουν καταστρέφουν όπου κοιτάζουν.

Αντόνιο Πόρτσια